YKS Sonuçları açıklandı. Şimdi kazanan öğrencilerimiz tercih heyecanını yaşıyorlar. Doğru tercih 1 yıl, doğru üniversite 4 yıl, doğru meslek bir ömür kazandırıyor. Bu süreç hazırlık süreci kadar önemli çünkü bir sürü emeğiniz yanlış tercihleriniz yüzünden heba olabilir.
Onun için Üniversite tercihlerini yaparken göz önünde bulundurulması gereken altın değerindeki bu stratejileri bilmekte yarar var. Devlet ve vakıf üniversiteleriyle birlikte düşündüğümüzde kontenjanlar oldukça yüksek diyebiliriz. Tercihlerinizi yaparken ben ne olmak istiyorum, on yıl sonra hangi işi yapıyor olsam mutlu olurum? ” sorularını kendinize sormalı ve üniversite tercihinizi buna göre yapmalısınız. Bir üniversitede ne aradığınızı bilirseniz tercihinizde kolaylaşır, ayrıca barınma durumuna, iş bulma imkanına da dikkat etmelisiniz. Tercihlerinizdeki küçük ayrıntılar, size yeni ufuklar açabileceği gibi hiç beklemediğiniz durumlar ve ortamlarla karşı karşıya kalmanıza da sebep olabilir. “Üniversite olsun da, neresi olursa olsun!” düşüncesi yanlış adımların atılmasını doğurur. Kaybedilen yıllar, sonradan gitmeyi arzuladığınız bölümleri kazanamama, sevilemeyen meslekler, önünüze çıkan maddî sıkıntılar üniversite hayatınızın da sonu olur. Bu nedenle tercih yapmadan önce kendinize bazı sorular sormalı ve bunların cevaplarını vermelisiniz. Üniversite seçimi özellikle iş hayatının ilk yıllarında fazlasıyla gerekli olabilir.*Bir üniversite tercihi yaparken şu soruların cevaplarını aramalısınız; Bölüm bitirildiğinde istihdam imkânı nasıldır?
Tercih edilen üniversitenin ilgili fakültesi il merkezinde mi yoksa ilçede mi öğrenim veriyor?
Üniversiteye ulaşım imkânları nasıl?
Öğretim kadrosu nasıl? Yatay geçiş (bölümler arası geçiş) ya da çift anadal (2 bölümü aynı anda okumak) programları var mı? Yabancı dile hazırlık programları var mı?
Vakıf üniversitesi tercih edilecekse (ücretli ise) ücretleri ne kadar? Burslu programını seçecekseniz bursların devam koşulları neler? Barınma ve burs imkânı sağlanabiliyor mu? Mezunlarına iş imkânı sağlamada ne derece etkili? Teorik eğitimle, pratiği birleştirebilmiş mi? türü soruların cevabını öğrenmeye çalışıp ondan sonra tercihler şekillendirilmelidir. Aksi takdirde kazanılan ve bitirilen bölüm, üniversite adaylarını hayal kırıklığına uğratabilir.
Tercih öncesi hazırlık yapmak çok ama çok önemli. Daha bilinçli tercih yapmak için tercih öncesi mutlaka ön hazırlık yapmak gerekiyor. Her sene tercih döneminde ön hazırlığı olmayan öğrenciler zaman darlığının da etkisi ile yanlış tercihlerde bulunabiliyorlar. Adayların, tercihlerini belirlemeden önce tercih etmek istediği programların bulunduğu üniversitelerin internet sayfasında yer alan bilgileri dikkatle incelemeleri, ilgili üniversitelerden ayrıntılı bilgi almaları yararlarına olacaktır. Bu konuda üniversitelerin broşürlerinden, daha önce yerleşmiş tanıdık öğrencilerden tavsiye alınarak, bilgi sahibi olunabilir. Ayrıca, YKS ile ilgili profesyonel hizmet veren site ve kurum ve psikolojik danışmanlardan faydalanılabilir. Başarı sırası, taban puanı, puan türü, kontenjan, özel şartlar gibi teknik terimleri öğrencilerin bilmesinde yarar var.
Tercihte başarı sırasını göz önünde tutmak gerekiyor. Tercih sıralamanızı önce isteklerinize, sonra da bölümlerin geçen yılki başarı sıralamasına göre yapın. Ancak bu yıl belirli puan aralıklarında yığılma çok fazla. AYT Sayısal alanda 410 puan ve üzerinde 90.140, Sözel’de 8.231, Eşit Ağırlık’ta 25.140 aday bulunuyor. Bu yüzden adayların, tercih listesini belirlerken geniş bir yelpaze oluşturmalarında fayda var. ÖSYM, yerleştirmede adayların tercihlerinin sıralamasını değil, her adayın bireysel başarısını göz önüne alarak yapmaktadır. Örneğin, A,B,C adaylarının aynı türden puanları sırasıyla 100.001, 100.002 ve 100.003 olsun. Bu adaylar, tercih etmek istedikleri aynı programı A adayı 1. tercihinde, B adayı 20. tercihinde, C adayı da 24. tercihinde yer versin. Değerlendirmede bu bölüme tercihlerinde 24. sırada yer vermesine rağmen puanı 100.003 olan C öğrencisi yerleşecektir.
Nasıl olsa alışırım düşüncesi çok doğru bir düşünce değil. Üniversite tercihlerinin oluşturulmasında birinci belirleyici etken istekler olmalıdır. İsteklerin belirlenmesinde adayın kendini tanıması, yeteneklerini keşfetmesi, çalışmak istediği mesleğin özelliklerini bilmesi önemli olmaktadır. Örneğin öğrenci psikoloji okumayı çok istiyor olabilir. Ama puanı hukuk fakültesine de yetmektedir. Çevrenin de etkisiyle öğrenci ilk tercihine çok istediği psikoloji bölümünü değil, hukuk fakültesini yazıyor. Sonuçta aday, hukuk fakültesine yerleşiyor. Ama daha birinci sınıfın sonuna gelmeden çok büyük bir hata yaptığını anlıyor. Bazıları ise alışırım diye işi mezun olmaya kadar götürüyor ve ömür boyu süren bir mutsuzluk girdabına kapılıyor. Bundan dolayı aday, istemediği, çevresinden etkilenerek tercih listesine koyduğu bölümleri çıkarmalıdır.
“Ne olursa olsun yerleşmeliyim düşüncesi doğru bir düşünce değil! Üniversite adayları tercih sürecinde bazen mesleklerin isimlerine aldanıp tercih yapıyor, bazen de doktorluk, mühendislik, hukuk gibi toplumun daha çok saygı duyduğu ve rağbet ettiği meslekleri seçmeyi yeğliyor. Bazı adaylar da toplumun baskısından kurtulmak için üniversite olsun da, hangisi olursa olsun düşüncesiyle tercih yapıyor. Bu aşamada yapacağınız en büyük hata, “Neresi olursa olsun yerleşeyim!” düşüncesiyle hareket etmektir. Bu durum çoğu zaman istenmeyen bir bölüme zoraki gitmek ya da bir sene kaybetmek anlamına geliyor.
Kaynak: Bu yazının hazırlanmasında www.osym.gov.tr, www.haberler.com, sitelerinden faydalanılmıştır.
